Brzoza i preparaty z niej uzyskiwane.

Natura wypracowała w ciągu milionĂłw lat tak wielką liczbę materiałów i związkĂłw chemicznych, Ĺźe wystarczy oprzeć się na jej doświadczeniu i czerpać z jej bogactwa. Większość produktĂłw farmaceutycznych i kosmetycznych uzyskiwanych dzisiaj na drodze chemicznej przy rĂłwnoczesnej "produkcji " znacznych ilości odpadĂłw niejednokrotnie szkodliwych, miało swoją genezę w produktach naturalnych wyodrębnianych poprzednio na drodze prostych technologii fizyko-chemicznych. Leczenie człowieka za pomocą środkĂłw farmaceutycznych, produkowanych w sterylnych warunkach, przy produkcji ktĂłrych rĂłwnocześnie zatruwa się jego środowisko jest paradoksem. Pocieszającym w tym miejscu faktem jest, Ĺźe poszukiwania nowych lekĂłw na choroby współczesnej cywilizacji skierowane są z powrotem na produkty naturalne.

ZauwaĹźa się jednak nadal brak szacunku ze strony współczesnych farmakologĂłw - chemikĂłw, dla wielowiekowych skutecznych metod leczenia naturalnego przy pomocy ziół. Jednym z przykładĂłw moĹźe być niedoceniana dzisiaj, a wysławiana juĹź w staro indyjskich WEDACH (tj. ok. 3500 lat te-mu) BRZOZA. Przez wiele stuleci wymieniana jako roślina lecznicza, a przez niektĂłre ludy uwaĹźana za drzewo święte, zasługuje rĂłwnieĹź dzisiaj na szacunek i dar od BOGA.

Piękne drzewo o białej korze, rozpowszechnione w Polsce, Europie i całej strefie umiarkowanej północnej. Występuje w lasach podmokłych, na zrębach leśnych, brzegach wĂłd i torfowiskach. Przez leśnikĂłw uwaĹźana za chwast, gdy wystąpi w innych uprawach leśnych. Obejmuje 40 gatunkĂłw, z czego w Polsce występuje 7,tj.brzoza brodawkowata, omszona, czarna, ojcowska, karpacka, niska oraz karłowata. Drzewo dorastające, w zaleĹźności od gatunku do 30 m wysokości, o koronie silnie rozwiniętej, z wyrastającymi z konarĂłw cienkimi zwisającymi pędami. U dorosłych drzew kora jest biała, łuszcząca się okrężnie. Była i jest ĹşrĂłdłem wielu surowcĂłw wykorzystywanych przez człowieka, mających róşnorodne zastosowanie. Gałęzie brzozowe uĹźywane są przez FinĂłw w Ĺ‚aĹşniach ,do wzajemnego chłostania się co jest rodzajem specyficznego masaĹźu.

Poprzez suchą destylację drewna i kory brzozowej otrzymuje się dziegieć brzozowy. Miał i ma nadal zastosowanie w lecznictwie i weterynarii. Wykazuje on silne działanie antyseptyczne i jest stosowany jako lek przeciw wielu chorobom skĂłry bezpośrednio lub w postaci mydeł dziegciowych.

Sok brzozowy zbierany wiosną z naciętych pni, gałązek i konarĂłw, tzw. oskoła, zawiera wiele witamin, soli mineralnych, enzymĂłw, cukrĂłw i innych składnikĂłw. Jest bardzo dobrym środkiem odĹźywczym do uĹźytku wewnętrznego. Jest on lekiem ogĂłlnie wzmacniającym, regulujący przemianę materii, zwiększający odporność organizmu, odtruwający i oczyszczający organizm. Przefermentowany jest musującym, orzeĹşwiającym i wzmacniającym napojem. Stosowany zewnętrznie jest lekiem w egzemach, czyraczności oraz zmianach pigmentowych na skĂłrze.

OdkaĹźające działanie liści oraz pączkĂłw brzozowych często wykorzystuje się w preparatach kosmetycznych do kąpieli, szamponĂłw do mycia włosĂłw tłustych (likwidują łupieĹź, zapobiegają przetłuszczaniu się włosĂłw oraz nadają im elastyczność i połysk, wzmacniają cebulki włosowe).Odwary z liści brzozowych oraz sok ze świeĹźych liści oczyszczają powierzchnię skĂłry, podwyĹźszają jej napięcie. Zastosowane wewnętrznie działają moczopędnie i są stosowane w obrzękach powstałych na tle niedomogi nerkowo - krążeniowej, w kamicy nerkowej, w gośćcu, jako łagodne leki moczopędne i odkaĹźające drogi moczowe, skuteczne takĹźe w białkomoczu.

Brzoza naleĹźy do drzew o drewnie tzw. tłustym. Ścięta zimą zawiera w swoim drewnie nawet do 8 % tłuszczĂłw w większości składających się z nienasyconych kwasĂłw tłuszczowych: linolowego i linolenowego. Jest więc potencjalnym ĹşrĂłdłem witaminy F.

Ĺťywiczna wydzielina gruczołów znajdujących się na młodych pędach, pąkach oraz młodych liściach jest zbierana przez pszczoły i jest głównym składnikiem produktu pszczelego - propolis. Propolis jest materiałem budulcowym dla pszczół oraz swoistą barierą zabezpieczającą ule przed infekcją. Głównymi składnikami czynnymi są saskwiterpeny, kwasy aromatyczne, flawonoidy i fitohormony. Skuteczność leczenia preparatami zawierającymi propolis stwierdzono w wielu chorobach, jak np. ropnym zapaleniu skĂłry (bakteryjnym i grzybiczym), czyraczności, egzemach, w owrzodzeniach troficznych podudzia i odleĹźynach. W ginekologii przy zapaleniu pochwy i szyjki macicy otrzymano wyraĹşnie lepszy wynik w porĂłwnaniu z wynikami metod rutynowych. W ortopedii zastosowano plomby kostne z propolisu w przypadkach ropnych zapaleń kości, w wyniku czego usunięto stan ropny - nastąpiła odbudowa tkanki kostnej. Preparaty propolisowe wykazały znaczną skuteczność w leczeniu innych zakaĹźeń oraz ubytkĂłw tkanek. Powszechne stosowanie wyciągĂłw propolisowych obserwuje się w stomatologii, a takĹźe w leczeniu zapalenia błon śluzowych jamy ustnej i dziąseł. Kompleksowe stosowanie wyciągĂłw propolisowych opisano takĹźe w leczeniu chorĂłb układu krążenia, układu oddechowego, grypie, zwłaszcza wśrĂłd osĂłb w wieku podeszłym, gdzie przy pomocy testĂłw psychologicznych stwierdzono rĂłwnieĹź znaczną poprawę ogĂłlnej sprawności umysłowej chorych.

Włóknouszek ukośny (Inonotus obliquus) tzw. huba brzozowa czarna lub czyr brzozowy (Piptoporus betulinus) tzw. huba brzozowa biała od dawna uwaĹźane są za rośliny lecznicze. Otrzymywane z nich preparaty w postaci wyciągĂłw wodnych działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, wzmacniająco, zwiększają odporność organizmu. Pobudzają wydzielanie interferonu tj. substancji przeciwwirusowej, obecnej u ludzi i zwierząt. Wyciągi z tych grzybĂłw mogą mieć znaczenie pomocnicze w chorobach wirusowych jak i chorobie nowotworowej. Stosowanie wyciągĂłw jest korzystne przed operacją i po operacji, bo zmniejsza niebezpieczeństwo przerzutĂłw i wydłuĹźa okres przeĹźycia.

W tym miejscu naleĹźałoby wspomnieć rĂłwnieĹź o jemiole, ktĂłra najlepsze własności lecznicze posiada gdy rośnie na drzewach liściastych, a zwłaszcza na brzozie. RĂłwnieĹź energoterapeuci zalecają głaskanie pnia brzozy dłońmi, przykładanie głowy do pnia, opieranie się plecami o pień drzewa. Ma to na celu leczenie róşnych dolegliwości przez bioprądy emitowane przez to drzewo.

Jak wyjaśnić w logiczny sposĂłb tyle leczniczych własności brzozy? Wszystkie preparaty, całe drzewo okazuje się mieć działanie lecznicze na tak wiele rodzajĂłw dolegliwości. Jakie substancje czynne mają takie właściwości, Ĺźe nawet pasoĹźyty tego drzewa nabierają mocy uzdrawiania chorych?